PMEG 2023

31.5. Igi

Igi = “kaŭzi, ke iu faru ian agon”. Igi estas farita el la sufikso IG.

La subjekto de la verbo igi estas tiu, kiu kaŭzas, ke iu alia faru ian agon. La objekto estas tiu, kiu faru la agon. La rezulta ago, I-verbo, aperas kiel perverba priskribo de la objekto:

  • Li igis ilin vagadi en la dezerto dum kvardek jaroj.Nm.32Li faris tiel, ke ili devis vagadi...

  • La finiĝado de la tago igis ilin rapidi.M.200

  • En la lasta tempo li fervore laboris, por igi la francan registaron, enkonduki Esperanton en ĉiujn lernejojn.OV.247

Iafoje, tre malofte, la rezulta I-verbo estas subkomprenata:

  • – Mi prenis kaj dissigelis [la leteron]. – Kiel do vi...? – Mi mem ne scias. Nenatura forto min igis.Rz.92...Nenatura forto min igis preni kaj dissigeli la leteron.

Klariga igi «

Teorie oni povas disigi ĉiun verbon kun IG-sufikso al igi + rezulta esprimo. Tio povas esti maniero klarigi la precizan signifon de IG-verbo. En tia klariga uzo igi aperas ankaŭ kun A-vorta aŭ O-vorta rezulto:

  • Mi nigrigis ĝin. Mi igis ĝin nigra.

  • Tio disigis ilin. Tio igis ilin disaj.

  • La frosto glaciigis la lagon. La frosto igis la lagon glacia.

  • Ŝia patro edzinigis ŝin. Ŝia patro igis ŝin edzino.

  • Li enkadrigis la foton. Li igis la foton enkadra (= tia, ke ĝi estis en kadro).

  • Mi dormigis la bebon. Mi igis la bebon dormanta.

  • Li trinkigas sian ĉevalon. Li igas sian ĉevalon trinkanta.

  • Li trinkigas akvon (al la ĉevalo). Li igas akvon trinkata (de la ĉevalo).

Tiajn ĉi frazojn oni apenaŭ uzas en ordinara lingvaĵo, sed ĉefe por klarigi la precizan signifon de IG-verbo. Kutime oni uzas igi nur kun I-verboj. Ĉe A-vorto aŭ O-vorto oni normale uzas fari.

Igi neniam signifas “krei” aŭ “produkti”. Ne diru: *Dio igis la mondon.* *La ŝuisto igis botojn al mi.* La objekto de igi ne povas esti la rezulto de la ago. Oni devas diri: Dio kreis la mondon. La ŝuisto faris botojn al mi.